अडियोको क्षेत्रमा, स्पिकरहरू विद्युतीय संकेतहरूलाई ध्वनिमा रूपान्तरण गर्ने प्रमुख उपकरणहरू मध्ये एक हुन्। स्पिकरहरूको प्रकार र वर्गीकरणले अडियो प्रणालीहरूको कार्यसम्पादन र प्रभावकारितामा महत्त्वपूर्ण प्रभाव पार्छ। यस लेखले स्पिकरहरूको विभिन्न प्रकार र वर्गीकरणहरू, साथै अडियो संसारमा तिनीहरूको अनुप्रयोगहरूको अन्वेषण गर्नेछ।

आधारभूत प्रकारका स्पिकरहरू

१. गतिशील हर्न

गतिशील स्पिकरहरू सबैभन्दा सामान्य प्रकारका स्पिकरहरू मध्ये एक हुन्, जसलाई परम्परागत स्पिकरहरू पनि भनिन्छ। तिनीहरूले चुम्बकीय क्षेत्रमा चल्ने ड्राइभरहरू मार्फत ध्वनि उत्पन्न गर्न विद्युत चुम्बकीय प्रेरणाको सिद्धान्त प्रयोग गर्छन्। गतिशील स्पिकरहरू सामान्यतया घर अडियो प्रणाली, कार अडियो, र स्टेज अडियो जस्ता क्षेत्रहरूमा प्रयोग गरिन्छ।

२. क्यापेसिटिव हर्न

क्यापेसिटिव हर्नले ध्वनि उत्पन्न गर्न विद्युतीय क्षेत्रको सिद्धान्त प्रयोग गर्दछ, र यसको डायाफ्राम दुई इलेक्ट्रोडहरूको बीचमा राखिएको हुन्छ। जब विद्युतीय प्रवाह त्यहाँबाट गुज्रन्छ, डायाफ्राम विद्युतीय क्षेत्रको कार्य अन्तर्गत कम्पन हुन्छ र ध्वनि उत्पादन गर्दछ। यस प्रकारको स्पिकरमा सामान्यतया उत्कृष्ट उच्च-फ्रिक्वेन्सी प्रतिक्रिया र विस्तृत प्रदर्शन हुन्छ, र उच्च निष्ठा अडियो प्रणालीहरूमा व्यापक रूपमा प्रयोग गरिन्छ।

३. चुम्बकीय हर्न

चुम्बकीय हर्नले चुम्बकीय क्षेत्र लागू गरेर ध्वनि उत्पादन गर्न चुम्बकीय सामग्रीको विशेषताहरू प्रयोग गर्दछ जसले गर्दा थोरै विकृति हुन्छ। यस प्रकारको हर्न सामान्यतया पानीमुनि ध्वनिक सञ्चार र चिकित्सा अल्ट्रासाउन्ड इमेजिङ जस्ता विशिष्ट अनुप्रयोग परिदृश्यहरूमा प्रयोग गरिन्छ।

वक्ताहरूको वर्गीकरण

१. फ्रिक्वेन्सी ब्यान्ड अनुसार वर्गीकरण

-बास स्पिकर: विशेष गरी गहिरो बासको लागि डिजाइन गरिएको स्पिकर, सामान्यतया २० हर्ट्ज देखि २०० हर्ट्जको दायरामा अडियो संकेतहरू पुन: उत्पादन गर्न जिम्मेवार।

-मध्यम दायरा स्पिकर: २०० हर्ट्ज देखि २ किलोहर्ट्ज सम्मको दायरा भित्र अडियो संकेतहरू पुन: उत्पादन गर्न जिम्मेवार।

-उच्च पिच भएको स्पिकर: २kHz देखि २०kHz सम्मको दायरामा अडियो संकेतहरू पुन: उत्पादन गर्न जिम्मेवार, सामान्यतया उच्च अडियो खण्डहरू पुन: उत्पादन गर्न प्रयोग गरिन्छ।

२. उद्देश्य अनुसार वर्गीकरण

-होम स्पिकर: होम अडियो प्रणालीहरूको लागि डिजाइन गरिएको, सामान्यतया सन्तुलित ध्वनि गुणस्तर प्रदर्शन र राम्रो अडियो अनुभव पछ्याउँदै।

-व्यावसायिक वक्ता: स्टेज ध्वनि, रेकर्डिङ स्टुडियो अनुगमन, र सम्मेलन कोठा प्रवर्धन जस्ता व्यावसायिक अवसरहरूमा प्रयोग गरिन्छ, सामान्यतया उच्च शक्ति र ध्वनि गुणस्तर आवश्यकताहरूको साथ।

-कार हर्न: कार अडियो प्रणालीहरूको लागि विशेष रूपमा डिजाइन गरिएको, यसले सामान्यतया ठाउँको सीमितता र कार भित्रको ध्वनिक वातावरण जस्ता कारकहरूलाई विचार गर्न आवश्यक छ।

३. ड्राइभ विधिद्वारा वर्गीकरण

-युनिट स्पिकर: सम्पूर्ण अडियो फ्रिक्वेन्सी ब्यान्ड पुन: उत्पादन गर्न एकल ड्राइभर युनिट प्रयोग गर्दै।

-बहु युनिट स्पिकर: दुई, तीन, वा अझ बढी च्यानल डिजाइनहरू जस्ता विभिन्न फ्रिक्वेन्सी ब्यान्डहरूको प्लेब्याक कार्यहरू साझा गर्न धेरै ड्राइभर युनिटहरू प्रयोग गर्दै।

अडियो प्रणालीको मुख्य घटकहरू मध्ये एकको रूपमा, स्पिकरहरूसँग ध्वनि गुणस्तर प्रदर्शन, फ्रिक्वेन्सी ब्यान्ड कभरेज, पावर आउटपुट, र अनुप्रयोग परिदृश्यहरूको सन्दर्भमा विविध विकल्पहरू छन्। स्पिकरहरूको विभिन्न प्रकार र वर्गीकरण बुझ्नाले प्रयोगकर्ताहरूलाई उनीहरूको आवश्यकता अनुरूप ध्वनि उपकरणहरू राम्रोसँग छनौट गर्न मद्दत गर्न सक्छ, जसले गर्दा राम्रो अडियो अनुभव प्राप्त हुन्छ। प्रविधिको निरन्तर प्रगति र नवीनतासँगै, स्पिकरहरूको विकासले अडियो क्षेत्रको विकास र प्रगतिलाई पनि निरन्तरता दिनेछ।